Έθιμα

Η Ικαρία είναι ένας τόπος πλούσιος σε έθιμα, που παραμένουν ζωντανά ακόμα και σήμερα. Σε αυτή την ενότητα θα προσπαθήσουμε να σας ξεναγήσουμε σε μερικά από αυτά.
Το πιο χαρακτηριστικό έθιμο είναι φυσικά τα πανηγύρια του νησιού. Ξεκίνησαν σαν ημέρες εορτασμού του πολιούχου άγιου κάθε χωριού, έχοντας δηλαδή θρησκευτικό χαρακτήρα, όμως σταδιακά εξελήχθηκαν περισσότερο σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, με στόχο τη συλλογή χρημάτων για την ενίσχυση του κάθε χωριού.
Φυσικά πανηγύρι σημαίνει γλέντι, και λίγα γλέντια συγκρίνονται με ένα πανηγύρι στην Ικαρία. Ένα από αυτά είναι οι Παραδοσιακοί Γάμοι που γίνονται στο νησί. Σε αντίθεση με τον τρόπο που διεξάγονται οι γάμοι στα αστικά κέντρα, οι περισσότεροι γάμοι στην Ικαρία είναι ανοιχτοί σε όλους. Το γλέντι αντί να γίνεται σε κάποιο κέντρο, γίνεται συνήθως στο ύπεθρο ή σε κάποια αίθουσα εκδηλώσεων των χωριών, όπου δηλαδή γίνονται και τα πανηγύρια.
Επίσης υπάρχουν κάποια έθιμα που σχετίζονται με τις μεγάλες Χριστιανικές γιορτές, όπως τα Χριστούγεννα και το Πάσχα.
Τα Χριστούγεννα, την πρωτοχρονιά και τα Φώτα, όπως και στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, τα μικρά παιδιά λένε τα κάλαντα. Όμως αυτό που δεν έχουν τα άλλα χωριά είναι το έθιμο του Άγιου Βασίλη. Σε αυτό, την πρωτοχρονιά μαζεύονται παρέες σε κάθε χωριό (συνήθως οι άντρες του χωριού) που λένε τα κάλαντα από σπίτι σε σπίτι, χωρίς όμως να παραμένουν μόνο σε αυτά. Σε κάθε σπίτι γίνεται ουσιαστικά μια μικρή γιορτή, όπου οι οικοδεσπότες (συνήθως οι γυναίκες) κερνάνε τους επισκέπτες διάφορους μεζέδες, αλλά πάνω από όλα σπιτικό κρασί. Η παρέα συνήθως κάθεται αρκετή ώρα σε κάθε σπίτι τραγουδόντας, πίνοντας και διασκεδάζοντας. Τα κάλαντα που ακούγονται είναι παραδοσιακά του νησιού, και συνήθως κάθε χωριό έχει μια δική του παραλαγή.
Σε κάποια χωριά έχει ιοθετηθεί σαν συνέχεια του εθίμου, τη δεύτερη μέρα να βγαίνουν παρέες με τις γυναίκες του χωριού, και στο σπίτι να μένουν οι άντρες.
Αντίστοιχα με τα Χριστούγεννα, έχουμε και κάποια έθιμα του Πάσχα. Το σημαντικότερο είναι ο Σωρός στα χωριά του Αγίου Κηρύκου, ή ο Αφανός, παραλαγή που υπάρχει στο Καραβόσταμο. Σε αυτά τα έθιμα, κάθε χωριό φτιάχνει έναν σωρό από ξύλα, στον οποίο βάζει φωτιά την ώρα της ανάστασης. Υπάρχει ένας ανταγωνισμός μεταξύ των χωριών σχετικά με το ποιο θα βάλει τη μεγαλύτερη φωτιά. Έτσι τις προηγούμενες μέρες, εκτώς από το μάζεμα του σωρού, υπάρχει και το φύλαγμα, αφού οι κάτοικοι του ενός χωριού προσπαθούν να κάψουν τον σωρό του άλλου. Αντίστοιχα στο Καραβόσταμο, το χωριό χωρίζεται σε πάνω και κάτω μεριά, και ο ανταγωνισμός για τον μεγαλύτερο αφανό υπάρχει μέσα στο ίδιο χωριό.
Στα χωριά Χριστό και Γλαρέδο του Αγίου Κηρύκου, υπάρχουν τα αντίλαμπρα και το κάψιμο του Ιούδα. Οι κάτοικοι των χωριών φτιάχουν ένα ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο καίνε στην εκκλησία του ενός από τα δύο χωριών (εναλάξ κάθε χρονιά), ενώ ακολουθεί ένας "πόλεμος" από κροτίδες.
Επίσης είναι πολύ συνηθισμένο σε όλη την Ικαρία να πετάνε δυναμίτες τις ημέρες του Πάσχα.

Όπως μπορείτε να δείτε, τα περισσότερα έθιμα έχουν βασιστεί σε θρησκευτικές εορτές, που όμως οι κάτοικοι του νησιού τα φέραν στα μέτρα τους, βασισμένοι στις δική τους ιδιαίτερη νοοτροπία.

Ενημέρωση

Για ενημέρωση γύρω από τα έθιμα του νησιού, μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ.