Στις λίγες, αλλά ουσιαστικές προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία 15 χρόνια από πολιτιστικούς και τοπικούς φορείς, με στόχο την γνωριμία ­ επί μέρους ­ του μουσικού μας πολιτισμού, εντάσσεται και η έκδοση και κυκλοφορία ενός CD (με ειδικό ένθετο) για τέσσερα νησιά μας: Χίο, Μυτιλήνη, Σάμο και Ικαρία. Μία δουλειά που συνδέεται άμεσα με ιστορική και μουσικολογική μελέτη και ασφαλώς δεν έχει καμία σχέση με το μάρκετινγκ. Γι' αυτό υπάρχει ένας λόγος παραπάνω να προβληθεί (αυτή η συγκεκριμένη εργασία) ώστε να γνωρίσει περισσότερος κόσμος τα σπάνια, τα μοναδικά ακούσματα και να κατατοπισθεί (από τα στοιχεία του φυλλαδίου που περιέχει το CD) για τα μουσικά ακούσματα των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου.

Μουσικοί και ιστορικοί που πλαισιώνουν το «Αρχείο Ελληνικής Μουσικής» ύστερα από έρευνες και μελέτες έχουν προχωρήσει στην έκδοση (της σειράς «Έλληνες Ακρίτες») σπάνιων μουσικών ντοκουμέντων. Αυτά έχουν ως πρωταρχικό στόχο τη διατήρηση της μνήμης και της ελληνικότητας του πολιτισμού μας, που σε πολλές περιπτώσεις στη σημερινή εποχή της τεχνολογίας κινδυνεύει να εξαφανισθεί. Ένα από τα πρώτα κομμάτια του CD είναι το «Μαντήλι» (Μυτιλήνης), του περασμένου αιώνα. Η μουσική του χρησιμοποιήθηκε το 1883 και παιζόταν ­ τότε ­ σε αρμενική οπερέτα. Για πολλά χρόνια το τραγούδι αυτό ακουγόταν σ' όλες τις μεγάλες πόλεις της Μικράς Ασίας, την Πόλη, αλλά και την κυρίως Ελλάδα (Αθήνα). Η ηχογράφηση αυτού του τραγουδιού είναι με τη φωνή του Στρατή Ράλλη. Στα τραγούδια της Σάμου ξεχωρίζουν «Να 'χα νερό απ' τον Πλάτανο» και «Μπάρμπα Μαθιός» με την Ουρανία Σινοπούλου και την Ειρήνη Δερέμπεη. Στα ωραιότερα ακούσματα εντάσσεται «Της Ωριάς το Κάστρο» (χιώτικο) με την Δέσποινα Τσούρου. Κι ένα θαυμάσιο τραγούδι (ικαριώτικο), το «Ήλιε μου στο βασιλεμό» με την Ειρήνη Δερέμπεη. Τραγουδούν επίσης: Νίκος Καλαϊτζής και Τασία Αντωνίου. Ενορχήστρωση: Κυριάκος Γκουβέντας. Μουσικολογική έρευνα: Γιώργος Κωνστάντζος.